Su fatu prus curiosu de su cunvegnu chi b'at àpidu chenabura colada 10 de santugaine in Donigala est de seguru sa chi at bogadu a pìgiu Vittorio Dell'Aquila cando at faeddadu de "ischitzoglotas", chi diat èssere una casta de gente chi faghet machìmines istrambos in nùmene de sa limba. In Sardigna, comente ischint bene sos de su movimentu linguìsticu, bi nd'at paritzos e, a dolu mannu, bastat a seberare. A onni modu, in sa bidda acanta a Aristanis si sunt adobiados algunos de sos espertos chi prus traballant pro sas minorias in Itàlia.

S'adòbiu, chi at duradu totu die, l'aiat aparitzadu sa provìntzia de Aristanis pro concluire s'annualidade de sos progetos de sa lege istatale 482 e cumintzare a disinnare sa noa. S'assessore Cristiano Carrus at isterridu sa die cun su saludu de su presidente Onida chi non podiat èssere presente. Sarbadore Cubeddu, de s'ufìtziu provintziale, a nùmene finas de Marinella Marras, at contadu sas dificultades, sas bìnchidas e sas crititzidades de s'acumprimentu de su progetu. In particulare, a parre de Cubeddu, sas cosas peus sunt essidas in calicuna trasmissione televisiva. Otanta sunt sos isportellos abertos, belle 400 pessones formadas cun sos cursos.

A bisu de Marco Stolfo, diretore de s'ufìtziu de sa limba friulana pro sa regione Friuli Venètzia Giùlia e cumponente de su comitadu tècnicu iscientìficu de su Dipartimentu de sos Afares Regionales, in Sardigna, pro barigare s'istadu de dificultade, si diat dèpere impreare s'istandard regionale Lsc in totu sos ufìtzios comunales gasi comente si faghet in Friuli dae su 1996.

<Sunt medas sas medidas de polìtica linguìstica chi si diant pèdere isvilupare in Sardigna - at naradu Vittorio Dell'Aquila, istudiosu semper atentu a sos problemas de sas minorias - ma de seguru sighire a defensare sa diglossia dialetale no est possìbile ca su sardu si perdet. Sos ischitzoglotas, e sos cumportamentos istrambos non mancant, ma pro sa limba sarda comuna una polìtica de acroletia est praticàbile e auspicàbile>.

Segundu Marco Viola, diretore de s'ufìtziu de sas minorias linguìsticas de sa provìntzia autònoma de Trento, b'at unu tretu mannu, una distàntzia longa intre sas polìticas de pianificatzione linguìstica e sa gente. Unu traballu coerente e forte de s'amministratzione pùblica, cun ufìtzios dedicados, creat unu atinu bonu in sa populatzione. <Bi cheret prus informatzione - at cungiadu Viola - foras de sas minorias e intre issas ca nemos ischit nudda de su meda chi si faghet>.

Giacomo Lombardo, presidente de s'assòtziu de sos faeddadores de limba otzitana "Chambra d'Oc", at ammentadu comente fiat manna sa limba issoro in s'Edade de Mesu e comente s'est reduida como. Unu particulare de interessu. <In pagos ischint chi Nostra Sennora, cando fiat cumparta in Lourdes, a Bernadette aiat faeddadu in otzitanu, e non in frantzesu o in àteras limbas>. Chambra d'Oc est chirchende de fàghere reconnòschere sa limba otzitana comente patrimòniu de s'umanidade pro s' Unesco. In sas baddes de su Piemonete in ue si faeddat custa limba antiga s'istadu de sas cosas no est però de sos prus bonos.

Finas in S'Alighera sas cosas no andant bene segundu Carles Sechi, chi at rapresentadu su Confemili, organismu chi galu rapresentat calicuna realidade de minoria. Sa Comuna non faghet nudda pro sa limba catalana.

A merie arrejonada de sos istràngios pro p�nnere cara a cara sos sistemas legislativos diferentes. At coordinadu Giuseppe Corongiu, diretore de su servìtziu limba sarda de sa Regione Autònoma de Sardigna. Nd'est essida a pìgiu sa netzessidade de intervènnere luego in Sardigna cun una lege regionale noa giai annontziada in beranu coladu dae su presidente Renato Soru pro sa Die de sa Sardigna dedicada a sa limba.