© LimbaSarda 2004

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

20/05/2005 Parres liberos

Sos politicos sardos e sa Limba: mancantzia ‘e volontade politica” 

de Antonello Piras

Ponner a pare locos differentes, ma chin sas matessis chistiones, est unu de sos menzus medios po cumprender ite b’at in sutta de medas problemas chi in Sardinna non resessimus a superare.

Sa chistione ‘e sa limba est unu ‘e custos problemas e no servit a nudda a nos illuder chi siat tottu neche de s’istadu centralista e centralizzau.

Su sardu est una limba viva, compresa dae bell’e tottus sos sardos, chi medas babbos e mamas, mescamente in sas biddas, imparan galu a sos ‘izzos e chi meda zente cheret chi si chistionet, chi s’imparet in sas iscolas e chi tenzat su locu chi depet aer de dirittu.

Eppuru no resessimus a ‘acher chin su sardu su chi an fattu chin su catalanu o chin atteras limbas de minoria, chi a differenzia de sa limba nostra no sun né faeddadas né connottas dae su bonu ‘e sos abitadores de cussos locos.

Sa risposta chi unu, amalavozza, si depet dare est chi, in cue, b’at carchi cosa chi nois, in sardinna, no amus e chi est sa mancantzia de volontade politica.

Sos politicos nostros, de calesisiat colore, no cheren chi su sardu arziet a su trettu de esser sa limba uffitziale de sa sardinna.

Non b’at ne dresta ne manca in su campu de sa politica po sa limba, b’at solu unu grustu de politicos chi in maneras differentes non cheren sa limba nostra.

Sos medios sun medas: b’est su chi nono de carchi partiu de dresta chi cheret s’italianu e bastat; b’est su chi nono de sos partios de su centru chi vocan a campu iscusas, comente cando naran chi su sardu no est adattu o no est cumpresu; b’est su chi nono de sos partios de manca chi naran chi bi cheren innantis istudios e normalizzatziones; b’est su chi nono tintu de eja de medas politicos chi naran chi ‘achen ma no ‘achen nudda chi servat abberu po sa limba.

Cambian sos colores e sas paragulas ma su suntu est semper cuddu ed est nono, non cheren su sardu comente limba uffitziale in sardinna.

Sas iscusas misciadas a innorantzia e a provincialismu poden esser curiosas ma no sun importantes po cumprender poite sos politicos sardos non cheren su sardu e acatan milli maneras po no acher nudda.

A parrer meu, sos politicos sardos non cheren su sardu ca no lis cumbenit, no lu cumprenden, no lu faeddan, medas vortas no lu connoschen e peri po sos chi lu chistionan a reconnoschere su sardu cheret narrere chi an a essere custrintos a cambiare una manera de ‘achere politica e de equilibrios chi chie como tenet su podere non podet cambiare chene perdere podere isse e tottu.

Reconnoschere su sardu at a batire rapportos differentes chin sos parthios istatales, differentes possibilidades de carriera in Roma e in tottu cussos campos chi como sun connottos dae sos chi nos guvrennan.

Non b’at politicu chi ‘achet reformas chi no li torren a contu e po cussu sa sardinna est che i tottu su restu de su mundu.

Cando su bonu ‘e sa zente at a essere cumbinta chi sa limba est importante e at a votare badiande custu, innantis de colores politicos istintos, tando amus a bier chi tottus sos politicos, po tenneren pius votos, ana a ponnere carchi paragula in sardu e ana a comintzare a fachere carchi cosa abberu po sa limba.

Su chi depimus chircare de ‘acher nois est de no nos ‘acher incantare dae su cuntentu chi medas politicos sun dande che a sos pitzinnos minores, e depimus puru rendere cumbeniosu su sardu in contu’e votos po sos politicos matessis. Apustis sas cosas poden benner solas-solas.



Antonello Piras





A segus