© LimbaSarda 2004

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

30/07/2004 Su guvernu regionale e sa polìtica limbìstica

Soru e su saludu in limba

de Peppe Corongiu

Renato Soru, in sardu, at fatu petzi su saludu finale de is decraratziones programaticas in Cunsigiu Regionale. Elisabeta Pilia, assessora preposta a sa politica limbistica, no at giau prioridade a sa chistione in sas primas intervistas giornalisticas. Giagu Ispissu, presidente de su Consigiu, in sa parlata sua de incingiu, at foeddau de totu, ma non de limba. At a èssere sensibile a sa bidoria de sa limba custa magiorantzia chi at bintu sas eletziones, e at a dèpere guvernare sa Sardigna po chimbe annos? Calchi carignu est arribau dae sos consigieris Pirisi e Calligaris. Sos amantiosos de su limbagiu nostru sun pratzios in duas grefas. A una parte chie timet chi s'alliantzia, e prus e prus su Presidente cun sos sorianos de ordinantzia, non pongiant su bilinguismu in contu perunu. A s'àtera sos chi imbetzes isetant isperantziosos chi, colada sa fase de s'emergentzia e de sa propaganda, su Presidente cumandit a triballare po sas cosas chi contant: s'identidade, e duncas, sa limba. Su tempus ebbia at a nàrrere si s'isetu at a èssere bonu o malu. Tzertu, candu Soru foeddat de s'identidade - e nde foeddat bene torrando a cummassare totu su chi ant prodotu in custos ùrtimos trint'annos sas mentes prus mannas de su sardismu culturale - istransit sèmpere sa chistione de sa polìtica limbìstica. In campagna eletorale, a su chi s'ischit, nd'at arresonau una bia ebbia respondendo a una pregunta de La Nuova Sardegna de Tàtari (su 26.10.2003, pag. 8-9, Il Forum). <(...)l'identità è importante. Anche la lingua è un tesoro che va difeso. In questo momento non si fa abbastanza. E la cosa va fatta perché un'altra generazione è finita, io parlo bene il sardo, i miei figli no, perchè per quanto mi rivolga a loro in sardo, non impareranno mai. Questo compito non può essere lasciato solo a me, è delle istituzioni. Non è una cosa di nostalgia, ma di orgoglio. E qualcuno deve venire qui sapendo che poi trova un'altra musica, una parlata diversa. Poi serve soprattutto per farci sentire un popolo, e abbiamo la possibilità di organizzarci come un popolo e di affrontare i problemi di un popolo, pensando all'interesse comune non a quello individuale (...). Paraulas chi a su momentu iant giau cuntentu meda a chie comente e a nos dd'ant sèmpere pensada gasi, ma chi posca no ant tentu grandu sighimentu in àteras positziones pùbricas. Poite? Calencunu s'est chesciau cun Soru? Calencunu in intro de su partidu suo non fut de acordiu ? Ddu at dificurtades in su ite fàghere? No est mancu de cuare, ca in su partidu de " Progetto Sardegna " si funt afaciaos, in logos de ghia, intelletuales chi istoricamente funt sèmpere istapios contrarios a s'idea de isvilupare su bilinguismu, e finamentas s'identidade. Ant mudau idea o nos cherent coglionare? Fintzas totu custos iscritores "giallistas" e "noiristas" chi como andat tantu de moda, e chi sunt sos sustennidores prus mannos de Soru, no est chi si morgiant a fortza de traballu cun sa limba nostra. Antzis, parint unu pagu grivillosos po custu tema. Identidade sena limba? In finis, totu sa "Cultura Manna" chi teneus in Sardigna si depet detzidere. Ma, tocat a èssere sèmpere a tonu cun sa realidade, e a no fàere mai su protzessu a is intentziones. Su traballu de su guvernu de Soru, in fatu de limba puru, andat averiguau e legitimmau die pro die, comente at nau issu etotu in sas decraratziones a su Cunsigiu. Custu aus a faere nos de su Sotziu Limba Sarda cun lealtade, isperantzia e, cando at a serbire, fintzas cun sa critica costrutiva. Sa beridade chi como paret prus de bundu est chi po Soru incappas, in custu momentu, sa limba non paret s'urgentzia prus manna chi ddue est in Sardigna. Custu no dipendet de issu ebbia, dipendet de sa mentalidade de is sardos chi dda pentzant, po bona parte, a sa matessi manera. Su masione nostru at a èssere cussu de ddi fàere cambiare idea, a issu e a is sardos. A ispinghere sa limba est de urgentzia manna, ca si nono s'identidade si nde istudat. No esistit. Non cumprit. No abberit a su mundu. Si ispaciamos sas marinas e sas costeras, sos figios e nepodes nostros nos ant a cundennare. In custu, in s'amparu de sa Natura, seus cun Soru a coro abbertu contras a chie distruit sas bellesas de custa terra e mancu criat errichesa. Ma ite ant a nàrrere sos sardos de su tempus benidore si no aus a arresessere a mantennere sa limba? Si mancat sa limba, comente est mancando, in ube est sa diferentzia cun sos àteros pòpulos? In ube s'identidade? O abbarrat un'identidade de tzeracos? Difatis, sos iscraos puru tenent un'identidade. Ma balet? S'identidade tenet valore econòmicu si est sustantzia, e non bisura. Capia, e non corgiu. Valores po sa vida, non solu ciaciarru po bèndere prus sebadas o cagios de crabitu. Bonu traballu, Presidente.

 Peppe Corongiu 

ghiadoriu Sotziu Limba Sarda

A segus