© LimbaSarda 2004

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

24/02/2006 Ideas e progetos 

Pro una presone prus lèbia

de Elisabeth Ledda 


"Progetu Sardigna": como si podet chistionare in sardu fintzas in sos istitutos de presonia.



Custu su nòmene de una bella atividade culturale e umana chi su Ministeru de sa Giustesa at promossu pro tutelare sas minorantzias limbísticas istóricas in sos penitentziarios, ponindhe fatu a su chi nat sa leze 482/99. 



Una esperiéntzia forte e de importu pro animare s' impreu de sa limba nostra e reconnòschere su valore sou in donzi logu o setore inue siat impreada, ca issa tenet sa capacitade de faedhare de medas chistiones cun cumpeténtzia manna, chentza chi depat dimandhare azudu a s' italianu. Est custu unu trabàgliu nou, fatu in d-unu logu particulare, pagu connotu e carchi borta bidu male, timidu dae sa zente proite est unu logu de dolore, d' anneu mannu. 



Como imbetzes cun s' azudu de sa limba sarda si podet intrare in custu mundu atesu de sos istitutos de presonia, chi est istadu semper cuadu e chi s' aberit afines a sos istranzos. Lu faghet cun d-unu servítziu de informatziones in sardu pro sos detenutos, pro sos parentes issoro e puru pro sa populatzione de sas bidhas inue b' at una domo circondariale, chi sunt medas. Custu progetu cheret acoltziare totus sos istitutos de pena de sa Sardigna a sa realidade culturale, istórica, limbística e económica de sos territórios issoro, favorendhe s' impreu de sa limba locale intras a sa populatzione detenuta e faghindhe connòschere a foras totu sas atividades e ordinamentos chi b' ant aintru a una presone. 



No sunt cosas malas ebbia, comente pensat meda zente chi est pagu informada, ma fintzas cosas bonas comente letziones de teatru, de música, e s' iscola pro sos detenutos, chi in sa presone podent puru trabagliare. E como fintzas sa limba est intrada in manera ufitziale in custu logu, inue semper si chistionat e si chistionaiat su sardu, chentza tènnere però unu reconnoschimentu importante comente lu tenet oe, pro méritu de custu trabàgliu nou.





In Macumere puru, sa bidha mea, est partidu custu progetu mannu, fatu impare cun su Comunu e cun s' azudu de su Consizu de sa limba e de sa cultura sarda de sa bidha marghinesa. Una esperientzia chi at ischidu fàghere acoltziare duas amministratziones locales de importu mannu: cussa de s' Istitutu Penitentziariu e cudha de su Comunu, chi ant trabagliadu de acórdiu e cun impignu mannu pro sa limba nostra, ma puru pro s' interesse de sas pessones tentas, pro ite no siant irmentigadas ma sa cultura nostra potat essere de azudu pro issas, pro agatare sos valores chi si sunt perdidos. 



E custa est una manera bella de ammostrare comente sa limba sarda no est morta, e non che l'ant irmentigada mancu sas amministratziones púbblicas e fintzas su Ministeru de sa Giustesa chi nos at ammentadu s' importantzia de una leze, sa 482, nàschida pro tutelare a nois sardos, e chi podet fàghere galu medas cosas si est impreada cun onestade e interessamentu berdaderu. Ca sos finantziamentos a sa limba serbint pro issa etotu, e no pro fàghere ingrassare sas búscias de sos abbistos. 



Elisabeth Ledda 

A segus