Faeddare, codificare e sighire a istudiare. Custa paret sa fòrmula arretzetada dae su seminàriu organizadu dae sa provìntzia de Aristanis in Donigala-Fenugheddu chenàpura coladu. Pro more de s’aficu de sos operadores de s’isportellu linguìsticu aristanesu, Tore Cubeddu e Marinella Marras, si sunt pòtzidos biere e intèndere interventos e testimonias de interessu mannu, finas si non sèmpere pretzisos a manera tècnica. 



Su presidente de sa provìntzia Pascale Onida, faeddende in sardu, at ispiegadu e bogadu a craru su proite e su comente de sa polìtica linguìstica de Aristanis in riferimentu a totu sas collaboratziones cun sas comunas interessadas. <B’at de pònnere fide in sa chistione de sa limba – at naradu Onida – e mi pesso, in s’atividade mia polìtica, de àere sèmpere mustradu canto pro a mie est importante>. Onida at dadu nuntza finas de àteras duas initziativas provintziales comente s’imbiu a totu sos sardos de su ditzionàriu de Wagner e sa domo de sa Limba sarda in Ghilartzi subra su modellu de Espaci Ocitan. 



Cristianu Carrus, assessore prepostu a limba e cultura sarda, at mentovadu a totus cantu sa chistione de sa limba podet èssere difìtzile pro sos giovanos chi, mancari intendant su sardu in domo dae sos babbos e mamas, no lu tenent prus comente a limba primàrgia. Renato Fedele, de su Ministèriu de sos Afares Regionales, at cunfirmadu chi s’àghera chi si respirat in Roma no est bona pro su chi pertocat a sos finantziamentos pro sas limbas de minoria. 



Antonina Iscanu, patadesa, dirigente de su Servìtziu Limba e Cultura Sarda de sa Regione, at faeddadu in una relata documentada e ampra, de totu su chi at fatu sa Regione Sarda in custos annos. In primis s’aprovatzione de sa Limba sarda comuna comente còdighe in essida e posca s’amparu chi, de àtera manera, s’ente autonomìsticu garantit a totu sas bariedades locales e a sas àteras limbas de Sardigna. Ma Iscanu at faeddadu fintzas de sas tradutziones operativas e ufitziales chi sa Regione at fatu in Lsc pro sa delibera de su 18 aprile 2006 (sa prima in s’istòria autonòmica), s’Istatutu Ispetziale e sa Lege 26/97. In custas dies s’est abertu in fines s’Ufìtziu Linguìsticu Regionale chi at a traballare meda in sa codificatzione de sa limba e in sa tradutzione de atos. Comente sos cumintzados puru sos cursos a prus de chentu funtzionàrios regionales. Est a bonu tretu finas s’Inchesta Sotziolinguistica regionale e àteros istùdios subra sa naturalidade e medianidade de s’istandard-còdighe seberadu. Mannu est istadu s'importu chi sa Regione at dadu a sa poesia a bolu e a sa literadura iscrita in su portale SardegnaCultura.





Sa dirigente regionale at dadu finas carchi nùmeru de interessu subra sa polìtica linguìstica in Sardigna. In custos ùrtimos annos dae su 2001 a oe, cun sa 482, Istadu e Regione ant gastadu belle 5 miliones de èuros chi galu peroe non sunt istados totu ispesos. Cun s’annualidade 2004 si sunt finantziados 168 isportellos linguìsticos (20 in sa provìntzia de Casteddu, 13 in Ogiastra, 46 in Aristanis, 47 in Nùgoro, 26 in Tàtari, 4 Olbia, 9 in Campidanu de Mesu e 3 in su Sulcis). Sunt ativas tres provìntzias: Nùgoro, Aristanis e Ogiastra. In àteras provìntzias traballant duos sòtzios non guvernativos comente Istituto Bellieni e Sòtziu Limba Sarda. Pro su 2006 sunt lòmpidas 254 dimandas de isportellos linguìsticos. A oe resurtant delimitadas, in cunforma a s’artìculu 3 de sa lege 482, 266 comunas sardas. 





Maurizio Virdis, professore de Linguìstica sarda de s’Universidade de Casteddu, at contadu de comente s’ateneu casteddàrgiu in custos annos at chircadu de parare fronte a sa rechesta de formatzione in sos campos de sa limba e de s’identidade. <Semus a sos primos passos pro chircare de tramudare su sardu, dae limba ogetu de istùdios, a sogetu ativu de s’insegnamentu e de s’identidade culturale de sos dischentes>. 



Micheli Còntini, professore de s’universidade de Grenoble nàschidu in Casteddu, at mustradu cun una relata deghile e geniosa comente siat pagu pretzisu faeddare pro sos dialetos sardos de “logudoresu” e “campidanesu” chi sunt, comente ischint sos istudiosos, astratziones artifitziales. <Segundu sos istùdios mios de sa fonètica e de su lèssicu – at naradu Còntini - no b’at làcanas mannas intre sas bariedades de su sardu. E duncas sa classificatzione in duos chirros chi aiat fatu Giuanne Ispanu in s’Otighentos si podet barigare>. Su catedràticu frantzesu at posca propostu a sa Regione, sèmpere cun sas maneras suas galanas, de finantziare su traballu suo de su Atlante Linguìsticu chi diat èssere sa chirca de totu sas variatziones fonèticas e lessicales de sos dialetos sardos. 



Bella meda pro abistèntzia e modernidade (ma fata a lestru non curpa sua) sa relata de Gabriele Iannàcaro, sotziolinguistica de s’Universidade de Milanu, chi at postu s’atentu subra sas chistiones cumplicadas de sa codificatzione, s’arcaismu e sa cunservatividade de sas limbas de minoria. <Iscola e istandardizatzione sunt importantes – at naradu - ma est a bìere puru comente si faghent e a ite punnant>. 



Giusepe Còntini, giurista sardu chi istat in Roma, at faeddadu a manera generale e chene intrare in particulares tècnicos o in informatziones pràticas de su sardu in sa pùblica amministratzione. 



Anna Mercato, friulana, s’est chesciada meda de comente andant sas cosas in Friuli proite si faeddat e si iscriet meda, ma si meledat pagu. 



Pro Bissente Santoro de s’Anci, sa 482 si diat dèpere ocupare de progetos de “Archivios de sa memòria”. 



In su dibàtitu est torrada a intervènnere Antonina Iscanu, in sardu, pro reclamare una funtzione prus arta de sa Regione in cunforma a sos entes locales. Sunt finas intervennidos paritzos amministradores locales. 



Pepe Coròngiu, presidente de su Sòtziu limba sarda, at ammentadu in sardu chi s’organismu suo at dadu unu esempru de coordinamentu intre entes renuntziende a sos progetos presentados in provìntzia de Aristanis proite at reconotu s’atividade istitutzionale positiva de sa Provìntzia. Diat èssere istadu mègius, a bisu de Coròngiu, informare su pùblicu de totu cussu chi s’est fatu dae su 1997 a oe in s’Amministratzione Pùblica sarda intames de fàghere discursos generales chene capia. <Sos funtzionàrios de sos entes chi cherent iscrìere in sardu – at naradu Coròngiu – non cherent ischire cosas generales cun pagu capia, ma sa pràtica fitiana de su sardu.>. A onni manera, sa polìtica linguistica sarda est sèmpere in movimentu positivu mancari sos giornales non de faeddent o nde faeddent male o pro cultivare interessos. 





Ant cungiadu, impreende sa limba, Anna Cristina Serra e Pàulu Pillonca ammentende chi tocat de tènnere fide in sa limba sarda e, mescamente Pillonca, denuntziende su cumportamentu contras a sa limba de sa Crèsia sarda. 



Pro sa provìntzia de Aristanis cumintzat como su traballu de formare sas comunas de Albagiara, Ales, Ardauli, Asuni, Bidonì, Bonarcadu, Cabras, Curcuris, Fordongianus, Ghilartzi, Gonnoscodina, Gonnosnò, Làconi, Mòdolo, Mògoro, Montresta, Aristanis, Paulilatinu, Iscanu, Samugheo, Sèdilo, Senis, Solarussa, Terralba, Tinnura, Ula Tirso, Useddos, Villaverde, Zerfaliu. 



Semenare, semenare, semenare cun fide…carchi cosa at a abbarrare.