SU GIASSU
Domo
Ite est Diariulimba
Sa gerèntzia de Diariulimba
Su Sòtziu Limba Sarda
Organigramma de su Sòtziu
LINKS
ARCHIVIU annu pro annu 
Pro retzire sa lìtera de noas
ISCRIENOS
diariulimba@sotziulimbasarda.net



Diretore: Pepe Coròngiu       Coord.Editoriale: Micheli Ladu
CHISTIONES

18/05/2007 
Una Chirca mala cun resurtados bonos
[de Gianfranco Pintore]

Alessandro Mongili e Marco Pitzalis leant sas partes de sos mastros de sas universidades sardas chi ant fatu sa chirca a pitzos de sa limba sarda. Sa chirca est sèria e sos resurtados sunt su frutu prus ladinu de custa seriedade, narant. Ma no est de custu chi semus arresonende sos crìticos de sos pregiudìtzios chi ant reguladu sa chirca. Finas unu chi tenet pregiudìtzios, craru, podet cuncordare un'indàgine sèria chi batit a resusrtados sèrios.

Contant in Amèrica comente si podet impabrastulare sas cosas. Provade a li torrare unu chi eja o unu chi nono a custa dimanda: "Beru est chi ais agabadu de iscudere a mugere bostra?". Si lis torras chi nono, non cheret nàrrere chi no l'ais iscuta, petzi chi como no l'iscudides prus. Si lis torrais chi eja, cheret nàrrere chi l'iscudides galu. O de gosi o de gasi, su resurtadu est chi "su campione" isseberadu pro sa chirca est fatu de aragones e de violentos. Ne si megiorat sa cosa si unu non torrat imposta, ca in sos resurtados at a essire a campu chi sos "non risponde" sunt singiale de un'embaratzu.

Torramus duncas a domo. Sos mastros de s'universidade de Tàtari e de Casteddu sunt mòghidu dae custu pregiudìtziu chi, de àteru, iscrivent ladinu ladinu: “Tutti i sardi si considerano perfettamente italofoni”. Petzi deo podo fàghere inoghe una lista longa de pessones (mannas o betzas, est beru, ma bivas e cun gana de campare galu) chi non de èssere "perfettamente italiofone" ma non sunt mancu prus o mancu italiofone. De àteru, unu sardu chi tenet su sardu a limba sua pròpia e chi però faveddat su frantzesu e s'ispannolu àteru e tantu bene de s'italianu, it'est, francofona, castillanofona, o italianofona?

O de gosi o de gasi, dae custu pregiudìtziu sos mastros sunt mòghidos pro dare a sos giòvanos chircadores custu inditu: “è consigliabile usare sempre l’italiano per fare le domande (sono rare le persone che non lo capiscono)”. Comente a nàrrere chi sa limba sarda no est unu mèdiu pro comunigare ma petzi un'abentu, una cosighedda de su pagu prus o mancu chi non mudat su cussideru chi de sa limba su chircadore tenet, una limba pagu faveddada. Diferente diat èssere istadu custu inditu: "si cussìgiat de impreare semper su sardu pro fàghere sas dimandas (pagas sunt sas pessones chi no lu cumprendent". Su de no l'àere fatu, it'est si no unu pregiudìtziu?

Ma custa istèrrida de sa chistione serbiat a fàghere sa prima dimanda: “Lei, oltre all’italiano, tra le diverse varietà linguistiche (o dialetti) parlate in Sardegna quale conosce meglio?”. No est in contu sa possibilidade chi unu torret s'imposta: "Non connosco s'italianu" e sa concruida est duncas chi su 100 pro chentu de sos sardos connoschet s'italianu. E sigomente una cantzone bona a su cumintzu torrat, est gasi mustrada sa beridade de su chi, a s'incontràriu, tocaiat de mustrare. Mustrare chi, est a nàrrere, "tutti i sardi si considerano perfettamente italofoni".

Bos paret seriedade, custa, amigos Alessandro Mongili e Marco Pitzalis? O non bos paret, che a mime, un'assempru de mala circa che a sa leada a paragone malu dae s'iscola americana chi in antis apo amentadu? Non so narende chi sos resurtados fiant istados diferentes. So narende petzi chi custos resurtados non sunt sos chi sas universidades, a bisu meu, s'isetaiant e chi, o de gosi o de gasi, ant chircadu de cuntivigiare cun sas dimandas issoro.

Gianfranco Pintore













  




 

 
 
 

 

 
diariulimba@sotziulimbasarda.net  © sotziulimbasarda 2004-2006,"e' vietato riprodurre articoli originali o estratti da questo sito senza l'assenso della direzione"