SU GIASSU
Domo
Ite est Diariulimba
Sa gerèntzia de Diariulimba
Su Sòtziu Limba Sarda
Organigramma de su Sòtziu
LINKS
ARCHIVIU annu pro annu 
Pro retzire sa lìtera de noas
ISCRIENOS
diariulimba@sotziulimbasarda.net



Diretore: Pepe Coròngiu       Coord.Editoriale: Micheli Ladu
CHISTIONES

14/05/2007 
Sos datos de sa Chirca sunt beros, nos depimus cunfrontare
[de Alessandro Mongili - Università di Cagliari]

Antoni Maria Pala stimau, e, p.c., a totus is militantis pro limba sarda chi pensant ca sa Chirca "Le lingue dei sardi" siat un'atacu
demoniacu a sa Limba Sarda (chi su Deus Onnipotenti dd'agiudit), in forma de "cramada", prima de totu ti bollu fai cumplimentus meda po comenti scris su 
sardu, deu bolemu essiri bravu cument'a tui e invecis scriu indunu sardu prus pòbaru e burdu (italianizzato, iat a scriri sa giurnalista de altravoce.net) no sceti de s'italianu ma de su frantzesu puru, chi connosciu bastanti beni po is traballus chi apu fatu prima de ndi torrai in Sardigna.


Segundu de totu (cumenti naraat nebodedda mia candu fiat pitichedda) ti bollu nai ca no cumprendu sù chi ses narendi. Ita depis mediai, e 
cun chini? Sa Chirca a pitzus de "Sas limbas de sos sardos" si òcupat pagu de sa LSC e de su benidori de sa limba sarda, si òcupat subratotu 
de is imperus e de sa cumpetèntzia personali e cumpartida de custas lìnguas noitalianas in Sardigna. No nc'intrat nudda cunduna "presa di 
posizione" a pitzus de is cuntierrus polìticus chi t'interessant, e, po nai sa beridadi, interessant a totu sa sotziedadi sarda (comenti 
pròpiu custa chirca tanti dispretziada at mustradu una borta po totus). 

Est una sienda po nosatrus, chi dd'eus fata, e po tui puru, chi ses interessau a s'argomentu. Est una chirca fata bene meda e chi 
in nisciuna manera podit esser interpretada cumenti una cosa cuntrària a su sardu. Ti potzu assegurai ca Anna Oppo est stètia, 
coordinendidda, onesta meda e preocupada subratotu de assegurai sa solididadi de is dadus, sù chi ddi donat atentibilidadi meda. Deu no 
nci fia in Paule ma no creu ca, po su traballu chi subratotu issa at fatu, meressit de essiri tratada de impostora. No potzu agatai 
nisciuna rexoni po dd'acusai de custu in sù chi at scritu. Cun percentualis bùlgaras sos rispondidoris ant declarau ca giai, ca 
connoscint su sardu, ca giai, ca ddi praxiat a ddu'mperai de prus in is iscolas e in is uffìtzius puru, e, mancai cunfùndius, ca funti 
partzialmenti de acòrdiu cun s'idea linguìstica unificadora. 

E peròu ddu chistionant pagu in situatzionis pùbricas e no ddu funti trasmitendi a is pipius e a is pipias (sighendi probabilmenti sa 
ratio: asinunca it'ant a pensai is bixinus, ca seus arretraus? opuru atras de verificai e indagai). Sa chirca no si narat (a nosatrus) 
poita no ddu fainti, peròu nosatrus podeus CUMENTZAI a dd'interpretai, segundu medas orientamentus divvessus de pensamentu. Chi funti 
legìtimus e chi oberrint netzessidadis noas de aprofundimentu. Diaici andat sa scentzia, diversamenti de is prèigas de is arretoris e de is 
comìtzius, oltre che de su 99,99% de is artìculus de is giornalis, comenti s'at imparau Antoni Gramsci critichendi fintzas is 
giornalistas de "L'Unità" po superficialidadi in is argomentus chi tocaant. 

Su fatu est chi, chi bolis aprofundiri, is cosas si faint prus pagu craras, prus pagu netas, cumparendiddas a ìs chi funti bonas 
po is tìtulus de un'artìculu. Ti asseguru ca su traballu nostru, chi est stètiu po sa parti sotziologica coordinadu de Anna Oppo, respundit 
a critèrius de seriedadi metodologica assoluda. Mancai si podint discuti is interpretatzionis, ma depis cunsiderai ca in Paule si funti 
presentaus is dadus, is interpretatzionis meressint atru traballu. 

Fatzu una "cramada" a totus is militantis de custu movimentu: bosatrus puru, informaisì pagu pagu de cumenti si fait un'inchiesta (in sa 
nostra, cuntrariamente a is sondagius fatus a su telefonu - chi funti un'atru amesturu -, sa percentuali de ìs chi no anti respustu est 
stètia bàscia meda, pitichedda diaderus, e custa est un'atra dimostratzioni, chi boleis, ca s'argomentu propostu a is respondidoris 
fiat interessanti meda po issus/as), de ita bolit nai "tretamentu de is dadus", "campionamentu", "cuestionàriu", "elaboratzione", ec. 

Ponei menti a mimi, sa Sardigna no est sa sala de Paule, e custa cosa de sa lìngua sarda no est una batalla "giai binta", cumenti at scritu 
un'àteru giornalista, chi parrit, connosci su latinu ma no is mètodus de campionamentu de un'inchiesta (e sindi bantat!), chi probabilmenti 
pensat ca funti sciollòrius de custu mundu modernu cumplicau, e invecis su latinu gi' fiat pagu importanti e bellu , candu femus in 
s'Arcàdia e su Visurrey si mandaat is Pregonis de atesu! 

Bollis ponni, "Tytire tu patule" invecis de Sylvia Plath, sa festa de sant'antoni'e su fogu inveci de sa discoteca!

Tértziu, poita seis diaici malus cun is sardus? Creeis diaderus, comenti a totus is coloniastas chi eus tentu a coddu po sèculus, ca is 
sardus tennint unu caràteri spetzìficu che ratza? A bortas coragiosus e rudes, atras tzeracus nascius opuru, cumenti scris, masochistas 
macus, tafazzianus? No pensas ca s'eus a illiberai diaderus candu s'eus a biri che fèminas e òminis cumenti a totu is atrus, e 
donnyunu/a divversu de s'atru/a, peròu totus portadoris de deretus, incapas linguìsticus puru, cumenti calichisiat gallesu o cadalanu o 
scotzesu o cecenu chi siat, opuru lombardu, francilianu o sàssonu?

Candu eus a ghetai a muntonaxru totu custa burrumballa de etichetas e nc'eus a arriri a pitzus? Insandus, eus a èssiri lìberus diaderus. 
Nosatrus puru, chircheris universitàrius e studiosus, seus sardus cumenti a bosatrus e totu. In custa chirca nc'ant traballus piciocus e 
piciocas de Cab'e Susu e de Campidanu cun entusiasmu. Po medas de issus est stètiu su primu atòpiu cun s'argomentu, chi comenti bosatrus 
s'imparais no est populari meda in sa scola e in s'universidadi sarda. 

Poita boleis sciusciai sa possibilidadi de isboddicai in Sardigna chircas iscientìficas a pitzus de un'argumentu chi stimais aici meda. 
Cun chini ddu boleis fai, custu arrastu, a solus purus e durus opuru imbrutendisindi is manus cun ìs chi arribant a pustis, mancai siant 
radical chic, narat cuddu, opuru no connoscint su pròpiu latinu chi connosceis bosatrus?

E insà, scaresceusindi cust'atòpiu malibessiu de Paule, e torraus a is cosas sèrias, a discuti mancai no tengiaus sa matessi opinioni. Sa 
beridadi, a mimi m'iat a essiri prus fatzili, ca no nci fia.


Saludi e trigu a totus,
Alessandro Mongili,

Visiting scholar, Center for Science and Technology Studies, Santa
Clara University, Califòrnia, Istadus Unius

Partimentu (?) de Chircas Econòmicas e Sotziales, Universidadi de 
Casteddu (andat beni, comenti LSC?)

-- 
Alessandro Mongili
Dipartimento di Ricerche Economiche e Sociali
Università degli studi di Cagliari
Viale S. Ignazio, 78
I - 09123 Cagliari
tel. +39 070 6753675
fax +39 070 6753760, +39 178 2717993
skype alessandromongili
American self-phone +1 (917) 627-2952









  




 

 
 
 

 

 
diariulimba@sotziulimbasarda.net  © sotziulimbasarda 2004-2006,"e' vietato riprodurre articoli originali o estratti da questo sito senza l'assenso della direzione"