SU GIASSU
Domo
Ite est Diariulimba
Sa gerèntzia de Diariulimba
Su Sòtziu Limba Sarda
Organigramma de su Sòtziu
LINKS
ARCHIVIU annu pro annu 
Pro retzire sa lìtera de noas
ISCRIENOS
diariulimba@sotziulimbasarda.net



Diretore: Pepe Coròngiu       Coord.Editoriale: Micheli Ladu
CHISTIONES

26/02/2007 
Polìtica pro sa limba: sas nemigas sunt disinformatzione e diseducatzione linguìstica


Dae manu manca: Pietro Solinas, Nicola Cantalupo, Pepe Coròngiu

Connòschere pro pòdere seberare su giustu. Est partu custu su messàgiu aghiadu in s’atòbiu aparitzadu in Dolianova chenapura coladu su 23 de freàrgiu. Nicola Cantalupo e Peppe Coròngiu ant faeddadu unu merie intreu de polìtica linguìstica in Sardigna. Sa sala de sa biblioteca fiat prena e sa gente at iscurtadu e partetzipadu a manera ativa cun pregontas e interventos. De importu finas sa partitzipatzione de sos amministradores de sa zona chi ant, dae reghente, apertu s’ufìtziu linguìsticu de s’Unione de sas comunas. 



S’ocasione de sa die fiat sa presentada de su libru de Peppe Corongiu “Guvernare cun sa limba”, ma s’andamentu de s’incontru est istadu cussu de unu mamentu de informatzione subra sos argumentos prus de importu de sa situatzione sotziulinguìstica sarda. 



Sende chi s’est resonadu pro duas oras e prus, est finas difìtzile a fàghere unu resumu de totu sos temas tocados dae Coròngiu, chi Nicola Cantalupo at intervistadu a pustis de un’antepòsitu de presentada. S’est faeddadu mescamente de sa netzessidade de chircare de “resetare” sos pessos populares subra sa chistione de sa limba chi ormai est istrugiada e contaminada dae sa propaganda finas a tretos mannos de sos operadores puru. 



Cantalupo at ammentadu chi s’autore lacunesu est ormai fitianu a una perspetiva de traballu “europea” pustis chi sas istitutziones acadèmicas prus mannas de sa Catalùnia l’ant ospitadu pro unas cantas cunferèntzias e sa revista Eurolang de Brussel l’at mentovadu su libru-manuale “Pro una limba ufitziale”. A bisu de Coròngiu, intames, s’Itàlia est unu istadu chi, in s’istòria, at favoridu sa disinformatzione linguìstica pro cumprire s’unidade linguìstica segundu unu programma natzionalista chi assimìgiat oe in die a cussu de Israele. Custu a fatu a manera chi, finas sos sardos, formados dae sas universidades italianas, tirent a grae a cumprèndere sas medidas de una chistione sotziulinguìstica cumplicada comente cussa isulana.



Custa màncantzia de formatzione linguìstica – “chi at pertocadu a mie puru in sos primos annos de traballu” s’est autocriticadu Coròngiu – impedumat como de traballare prus a sa lestra. 



Dae custu nd’est faladu chi finas sa prima generatzione de sos neosardistas de sos Annos Setanta ant abbaidadu a su problema cun ogros polìticos intames chi operativos. Si pessaiat a fàghere cosas polìticas intames de iscolas o de ainas pro sa trasmissione de sa limba. Ateros ant tentu su meressimentu istòricu de intuire sas cosas, ma pro lìmites polìticos e de naturale non sunt resessidos a lu trasmìtere in tempus. Dae custu sunt naschidos aerros, mancàntzias, disamistades e batallas farsas. 



Ma su bonu de sa gente, a dolu mannu, non tenet galu craru in conca sa diferèntzia intre una simple chistione de difesa de su patrimòniu linguisticu (finas dialettale) e s’afortimentu (e finas de sa “costrutzione”) de una “Limba” cun sa “ella” manna. Pro more de sos “topoi” comunos de s’arcaismu, de s’esotismu e de sa “naturalidade” la semus acabende cun un’idea antropologica, folclorìstica e ipermunicipalizada de sa limba. 



<E duncas – at ispricadu Coròngiu – si esseret lòmpidu oe a Sardigna unu martzianu, nemos de nois diat resèssere a li ispricare proite custa “limba” ognunu la cheret iscrìere a contu suo segundu s’atzentu de sa bidda o segundu sèberos pessonales “macro-cantonales”. Sos sardos, finas sos iscritores, poetas e operadores linguìsticos, parent galu ligados a una bisione “dialetale” e “individualìstica” de su problema nointames si faeddet sèmpere de autonomia linguistica>.



Perigulosa meda est posca pro Coròngiu s’idea (chi a dolu mannu est naschida e tenet amparadores in su mundu de sos prèmios literàrios e in s’universidade) de partzire su sardu in duas o prus “bariantes”o “bariedades” istandardizadas. Comente ispricare a su martzianu chi duas “bariantes” cun duas grammàticas, lessicos e ditzionàrios diferentes non sunt, in realidade, su primu passu de duas limbas diversas? Calencunu s’ammentat de su casu de su serbucroatu o de su mari? 



In fines, Coròngiu at congruidu chi sos medios massivos sardos non faeddat mai, o nde faeddant pagu e cun calencuna rara etzetzione, de sos fatos e pessones de giudu de sa polìtica linguìstica. Nde faeddant meda intames cando b’at briga pro dare importu a gente chi non faghet e acabare de ruinare un’atividade chi non bient bene. 



Ma custu mudìmene massivu como est finas de profetu, proite non b’at polèmicas e, chie ischit traballare, traballat chena sos iscòticos de chie gherrat contras a su “logudoresu” (o a calesisiat istandard) proite no ischit fàghere àteru. Sos operadores, gràtzias a sas lege istatale 482, tenent sa possibilidade - a sa muda - de si afortiare in traballos e cumpetèntzias. Pro èssere prontos intra pagos annos a sa batalla prus de importu pro sa limba: cussa pro la fàghere intrare a manera definitiva in sas iscolas. 



Su chi diat serbire est s’unidade de sos operadores nessi pro fraigare unu movimentu prus organizadu, cun o chene sas istitutziones. Est s’idea galana, e galu minoredda, naschida in Dolianova. 


Mamentu de sa presentatzione


Interventu de su Sìndigu de Dolianova


Sa gente de sa bidda cun is rapresentantes de s'Unione de is Comunes de Parteolla


Mamentu de sa presentatzione


 








  




 

 
 
 

 

 
diariulimba@sotziulimbasarda.net  © sotziulimbasarda 2004-2006,"e' vietato riprodurre articoli originali o estratti da questo sito senza l'assenso della direzione"